دومین دوره مســــــابقات بیــــن‌المــــللی تلاوت و حفظ قرآن کریم ویژه نمایندگان آستان‌های مقدس، زیارتگاه‌ها و بقاع متبرکه در تیر ماه سال جاری در شهر مقدس کربلای معلی در کشور عراق برگزار شد و بر اساس رأی هیئت داوران، در بخش حفظ قرآن کریم، «محمد خاکپور» حافظ کل قرآن کریم و خادم بارگاه منور رضوی که نماینده اعزامی از سوی مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی به این دوره از رقابت‌ها بود، موفق به کسب رتبه نخست رشته حفظ کل قرآن مجید شد.
به همین بهانه، بخش‌هایی از گپ و گفت دوستانه خبرنگار قدس با وی را در ادامه می‌خوانید. وی ۳۰ ساله و کارشناس ارشد رشته علوم قرآن و حدیث بوده و هم اکنون با چند مؤسسه قرآنی در شهر مشهد همکاری می‌کند.
چه شد که به سمت و سوی حفظ کل قرآن کریم رفتید؟
من متولد سال۱۳۷۲ در شهر مقدس مشهد هستم و از حدود ۶ یا ۷ سالگی در کلاس‌های روخوانی و روان‌خوانی مهدالرضا(ع) زیر نظر آستان قدس رضوی شرکت کردم و در این مسیر با استادانی مانند مهدی حسنی، داود خلوصی و رضا ملکی آشنا شدم و چند جزء قرآن را حفظ کردم البته در کنار حفظ، قرائت هم کار می‌کردم اما فعالیت من چندان حرفه‌ای و منظم نبود تا اینکه از سال دوم دبیرستان سال‌های ۸۷ یا ۸۸ بود که به صورت حرفه‌ای حفظ قرآن را آغاز کردم و در مدت سه سال حافظ کل قرآن شدم. مهم‌ترین نقش را در این راه خانواده‌ام داشتند، مادرم در همان دوران کودکی من را در مهدالرضا(ع) نام‌نویسی کرد و حتی بارها می‌خواستم ادامه ندهم، اما با تشویق وی و سایر اعضای خانواده کار را ادامه دادم. کار حفظ، کار سختی است و نیاز به سکوت دارد. خانواده من با صبوری این موضوعات را تحمل می‌کنند و حتی مشوق من هم هستند. در این راه بسیار مدیون خانواده به خصوص مادر و پدر بزرگوارم هستم. همچنین من متأهل بوده و دارای دو فرزند به نام‌های فاطمه (۶ساله) و محمدحسن (۳ ساله) هستم. در زمینه‌های مختلف زندگی مشترک از جمله نگهداری از فرزندان، رسیدگی به امور خانه و... از نظر تشویق و ترغیب من به حضور در مسابقات، جلسات و محافل گوناگون قرآنی واقعاً مدیون همسر عزیزم هستم.
تاکنون چه مقاماتی در مسابقات گوناگونقرآن کریم بدست آوردید؟
مقام نخست مسابقات دانش‌آموزی کشوری ایران در سال۸۸، نفر سوم مسابقات کشوری از سوی سازمان اوقاف و امور خیریه ایران در رشته حفظ ۲۰ جزء قرآن در سال‌های ۸۹ و۹۱، نفر چهارم مسابقات حفظ قرآن در کشور اردن در سال۹۲، نفر دوم رشته حفظ کل قرآن در مسابقات کشوری ایران از سوی سازمان اوقاف و امور خیریه در سال ۹۳، کسب رتبه ممتاز در رشته حفظ کل قرآن در مسابقات کشور سودان در سال ۹۶، نفر سوم مسابقات کشوری سازمان اوقاف و امور خیریه ایران در سال۹۸، نفر دوم رشته حفظ کل قرآن در مسابقات کشور کرواسی در سال۹۸، نفر اول مسابقات طلاب علوم دینی جهان اسلام در ایران در سال۹۸ و نفر اول مسابقات بین‌المللی تلاوت و حفظ قرآن کریم ویژه نمایندگان آستان‌های مقدس، زیارتگاه‌ها و بقاع متبرکه جهان اسلام در شهر کربلای معلی در کشور عراق در سال۱۴۰۲.
چگونه به افتخار خادمی حرم مطهر امام رضا(ع) نائل شدید؟
از دوران طفولیت همیشه دوست داشتم با پدر و مادرم به زیارت حرم مطهر امام هشتم(ع) بروم. در آن دوران دوست داشتم مثل بزرگ‌ترها و پشت میکروفن و بلندگو و در پیشگاه مقدس امام رئوف(ع) برای زائران در حرم مطهر قرآن بخوانم. نخستین مرتبه در ماه مبارک رمضان سال‌های ۸۶ یا ۸۷ بود که در برنامه ترتیل‌خوانی جزء‌های قرآن کریم ویژه نوجوانان در ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد در حرم شرکت کردم. از سال‌های ۸۹ و ۹۰ بود که با توجه به مقاماتی که کسب کرده بودم ارتباطات بیشتری با اداره علوم قرآنی آستان قدس رضوی پیدا کردم و به مراسم ترتیل‌خوانی قرآن کریم در حرم مطهر دعوت می‌شدم. تا اینکه پس از مراسم عید سعید فطر در سال۱۴۰۰ و با پیگیری‌های حجت‌الاسلام والمسلمین میریان، مدیریت محترم مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی و موافقت مقام محترم تولیت این آستان ملکوتی، جمعی از فعالان، حافظان و قاریان قرآن کریم در آن سال، مفتخر به خادمی بارگاه مطهر امام هشتم(ع) شدند که اینجانب هم در همین جمع قرار داشتم.
ارتباط با قرآن و حفظ آیات شریفه آن در زندگی انسان چه تأثیراتی دارد؟
قرآن کتاب آسمانی و هدایت است، کلام پروردگار متعال است، قرآن حکیم از نظر تأثیراتی که دارد نیز معجزه است و آن تأثیری که در قرآن است در هیچ کتاب انسانی وجود ندارد و به وسیله همین تأثیر در دنیا منتشر و آن را روشن کرده است. نخستین نقش قرآن تأثیر در روح انسان است، هر گاه روح، متأثر و منقلب شود، در تصورات، گفتار و کردار انسانی نیز انقلاب حاصل می‌شود. تأثیر حیرت‌انگیز قرآن و نقش آن در زندگی انسان قابل تصور و بیان نیست. کمترین اثر ارتباط با قرآن و حفظ آیات، این است که انسان را از بسیاری از لغزش‌ها حفظ می‌کند اما ما نباید به حفظ آیات بسنده کنیم و باید آموزه‌های قرآن را بیاموزیم و دستورات قرآن را در زندگی به کار گیریم و تصمیم‌گیرنده در ذهن ما آموزه‌ها و دستورات قرآن باشد، با این اتفاق زندگی ما نورانی می‌شود. انس با قرآن، یادگیری خواندن قرآن، تلاوت قرآن و حفظ آیات قرآن، همه باید مقدمه‌ای باشد برای فهم و تدبر در پیام‌های قرآنی و سپس عمل به قرآن در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی انسان‌ها. از این طریق است که با اطاعت از دستورات قرآن و ولایت‌پذیری از مفسران حقیقی قرآن یعنی اهل بیت عصمت و طهارت (ع) به سرمنزل مقصود یعنی رستگاری می‌توان رسید یعنی باید حامل قرآن بود. در برخی از روایت‌ها و آموزه‌های دینی و فرمایش حضرات معصومین(ع) به حاملان قرآن اشاره شده است یعنی کسانی که معانی قرآن را بفهمند و احکامش را به درستی عمل و به آدابش مؤدب باشند، آن گاه به حکمتش پی ببرند. کسانی که با قرآن چنین رفتار کنند و عمل به آیات قرآن و توجه به پیام‌ها و دستورات قرآن همواره در ابعاد مختلف زندگی آنان جاری و ملاک باشد، حاملان قرآن هستند.
برای علاقه‌مندان به حفظ قرآن کریم به ویژه نوجوانان و جوانان چه توصیه‌ای دارید؟
من معتقدم همه افراد علاقه‌مند به ورود به عرصه‌های قرآنی از جمله رشته قرائت و حفظ آیات شریفه قرآن باید توجه داشته باشند که قرآن تنها فقط یک کتاب، کاغذ و نوشته‌ای نیست که به عنوان یک مکتوب به آن نگاه شود، بلکه باید قرآن را همچون موجود زنده و حاضری در نظر بگیریم که نقش هدایت‌گری دارد. قرآن دارای مقام شفاعت در روز قیامت است. ضمن اینکه یکی از دو یادگار گرانبهای پیامبر اکرم(ص) در دنیا و آخرت برای هدایت انسان‌هاست. از قرآن به عنوان ثقل اکبر و در کنار اهل بیت عصمت و طهارت یعنی عترت رسول الله(ص) یاد می‌شود پس توجه به چنین جایگاهی که قرآن دارد بسیار مهم است.
توصیه بعدی من این است که حفظ آیات قرآن بسیار ثواب و فضیلت دارد اما واجب شرعی و حکم مسلم دینی نیست که همه بخواهند به آن عمل کنند. همه علاقه‌مندان به حفظ قرآن ابتدا به ظرفیت‌ها و استعدادهای فکری و ذهنی و توانایی‌های بدنی و روحی خود توجه کن��د، زیرا همگان توانایی و استعداد حفظ قرآن را ندارند. من حتی فرزندان خودم را به حفظ قرآن اجبار نمی‌کنم البته راهنمایی، کمک و تشویق می‌کنم و زمینه را برای این کار آماده می‌کنم که اگر خودشان دوست داشتند و استعداد و توانایی‌اش را داشتند وارد این عرصه شوند، ولی اجبار نمی‌کنم و اختیار با خودشان است.
مورد بعد، این است که نباید به موضوع حفظ قرآن به عنوان یک راه و وسیله برای شرکت در مسابقات قرآنی و کسب مقام و جایزه و عنوان و شهرت نگاه شود. جوانان باید در ابتدا موضوع مسابقات را از ذهنشان پاک کنند و پس از آن این را درک کنند که چقدر می‌توانند در جامعه مؤثر باشند. موضوع بعد، داشتن برنامه اصولی و زیر نظر استادان و کارشناسان مجرب و متبحر است. باید در این کار برنامه‌ریزی و نظم و انضباط داشت. داشتن پشتکار، تلاش، تمرین و ممارست مداوم، همت جدی و علاقه‌مندی به این کار هم بسیار مهم و تأثیرگذار است. داشتن برنامه‌ای منظم، مدون و روزانه برای حفظ آیات زیر نظر استادان مجرب، بسیار مهم است.
سخنی هم با مسئولان مرتبط با فعالیت‌های قرآنی در سازمان‌ها و دستگاه‌های مرتبط دارم. رهبر معظم انقلاب اسلامی از قاریان و حافظان قرآن کریم به عنوان قهرمانان قرآنی کشور یاد می‌کنند. به نظر من باید شأن و جایگاه اجتماعی قاریان و حافظان قرآن در محافل و مجالس و در سطح جامعه اسلامی و در بین عموم مردم بیش از پیش بیان شود. این کار موجب الگوسازی برای نوجوانان و جوانان و همچنین تشویق و ترغیب آنان برای ورود به این عرصه یعنی فعالیت‌های قرآنی و از جمله قرائت و حفظ قرآن می‌شود.
چه شد که به سمت و سوی حفظ کل قرآن کریم رفتید؟
من متولد سال۱۳۷۲ در شهر مقدس مشهد هستم و از حدود ۶ یا ۷ سالگی در کلاس‌های روخوانی و روان‌خوانی مهدالرضا(ع) زیر نظر آستان قدس رضوی شرکت کردم و در این مسیر با استادانی مانند مهدی حسنی، داود خلوصی و رضا ملکی آشنا شدم و چند جزء قرآن را حفظ کردم البته در کنار حفظ، قرائت هم کار می‌کردم اما فعالیت من چندان حرفه‌ای و منظم نبود تا اینکه از سال دوم دبیرستان سال‌های ۸۷ یا ۸۸ بود که به صورت حرفه‌ای حفظ قرآن را آغاز کردم و در مدت سه سال حافظ کل قرآن شدم. مهم‌ترین نقش را در این راه خانواده‌ام داشتند، مادرم در همان دوران کودکی من را در مهدالرضا(ع) نام‌نویسی کرد و حتی بارها می‌خواستم ادامه ندهم، اما با تشویق وی و سایر اعضای خانواده کار را ادامه دادم. کار حفظ، کار سختی است و نیاز به سکوت دارد. خانواده من با صبوری این موضوعات را تحمل می‌کنند و حتی مشوق من هم هستند. در این راه بسیار مدیون خانواده به خصوص مادر و پدر بزرگوارم هستم. همچنین من متأهل بوده و دارای دو فرزند به نام‌های فاطمه (۶ساله) و محمدحسن (۳ ساله) هستم. در زمینه‌های مختلف زندگی مشترک از جمله نگهداری از فرزندان، رسیدگی به امور خانه و... از نظر تشویق و ترغیب من به حضور در مسابقات، جلسات و محافل گوناگون قرآنی واقعاً مدیون همسر عزیزم هستم.
تاکنون چه مقاماتی در مسابقات گوناگونقرآن کریم بدست آوردید؟
مقام نخست مسابقات دانش‌آموزی کشوری ایران در سال۸۸، نفر سوم مسابقات کشوری از سوی سازمان اوقاف و امور خیریه ایران در رشته حفظ ۲۰ جزء قرآن در سال‌های ۸۹ و۹۱، نفر چهارم مسابقات حفظ قرآن در کشور اردن در سال۹۲، نفر دوم رشته حفظ کل قرآن در مسابقات کشوری ایران از سوی سازمان اوقاف و امور خیریه در سال ۹۳، کسب رتبه ممتاز در رشته حفظ کل قرآن در مسابقات کشور سودان در سال ۹۶، نفر سوم مسابقات کشوری سازمان اوقاف و امور خیریه ایران در سال۹۸، نفر دوم رشته حفظ کل قرآن در مسابقات کشور کرواسی در سال۹۸، نفر اول مسابقات طلاب علوم دینی جهان اسلام در ایران در سال۹۸ و نفر اول مسابقات بین‌المللی تلاوت و حفظ قرآن کریم ویژه نمایندگان آستان‌های مقدس، زیارتگاه‌ها و بقاع متبرکه جهان اسلام در شهر کربلای معلی در کشور عراق در سال۱۴۰۲.
چگونه به افتخار خادمی حرم مطهر امام رضا(ع) نائل شدید؟
از دوران طفولیت همیشه دوست داشتم با پدر و مادرم به زیارت حرم مطهر امام هشتم(ع) بروم. در آن دوران دوست داشتم مثل بزرگ‌ترها و پشت میکروفن و بلندگو و در پیشگاه مقدس امام رئوف(ع) برای زائران در حرم مطهر قرآن بخوانم. نخستین مرتبه در ماه مبارک رمضان سال‌های ۸۶ یا ۸۷ بود که در برنامه ترتیل‌خوانی جزء‌های قرآن کریم ویژه نوجوانان در ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد در حرم شرکت کردم. از سال‌های ۸۹ و ۹۰ بود که با توجه به مقاماتی که کسب کرده بودم ارتباطات بیشتری با اداره علوم قرآنی آستان قدس رضوی پیدا کردم و به مراسم ترتیل‌خوانی قرآن کریم در حرم مطهر دعوت می‌شدم. تا اینکه پس از مراسم عید سعید فطر در سال۱۴۰۰ و با پیگیری‌های حجت‌الاسلام والمسلمین میریان، مدیریت محترم مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی و موافقت مقام محترم تولیت این آستان ملکوتی، جمعی از فعالان، حافظان و قاریان قرآن کریم در آن سال، مفتخر به خادمی بارگاه مطهر امام هشتم(ع) شدند که اینجانب هم در همین جمع قرار داشتم.
ارتباط با قرآن و حفظ آیات شریفه آن در زندگی انسان چه تأثیراتی دارد؟
قرآن کتاب آسمانی و هدایت است، کلام پروردگار متعال است، قرآن حکیم از نظر تأثیراتی که دارد نیز معجزه است و آن تأثیری که در قرآن است در هیچ کتاب انسانی وجود ندارد و به وسیله همین تأثیر در دنیا منتشر و آن را روشن کرده است. نخستین نقش قرآن تأثیر در روح انسان است، هر گاه روح، متأثر و منقلب شود، در تصورات، گفتار و کردار انسانی نیز انقلاب حاصل می‌شود. تأثیر حیرت‌انگیز قرآن و نقش آن در زندگی انسان قابل تصور و بیان نیست. کمترین اثر ارتباط با قرآن و حفظ آیات، این است که انسان را از بسیاری از لغزش‌ها حفظ می‌کند اما ما نباید به حفظ آیات بسنده کنیم و باید آموزه‌های قرآن را بیاموزیم و دستورات قرآن را در زندگی به کار گیریم و تصمیم‌گیرنده در ذهن ما آموزه‌ها و دستورات قرآن باشد، با این اتفاق زندگی ما نورانی می‌شود. انس با قرآن، یادگیری خواندن قرآن، تلاوت قرآن و حفظ آیات قرآن، همه باید مقدمه‌ای باشد برای فهم و تدبر در پیام‌های قرآنی و سپس عمل به قرآن در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی انسان‌ها. از این طریق است که با اطاعت از دستورات قرآن و ولایت‌پذیری از مفسران حقیقی قرآن یعنی اهل بیت عصمت و طهارت (ع) به سرمنزل مقصود یعنی رستگاری می‌توان رسید یعنی باید حامل قرآن بود. در برخی از روایت‌ها و آموزه‌های دینی و فرمایش حضرات معصومین(ع) به حاملان قرآن اشاره شده است یعنی کسانی که معانی قرآن را بفهمند و احکامش را به درستی عمل و به آدابش مؤدب باشند، آن گاه به حکمتش پی ببرند. کسانی که با قرآن چنین رفتار کنند و عمل به آیات قرآن و توجه به پیام‌ها و دستورات قرآن همواره در ابعاد مختلف زندگی آنان جاری و ملاک باشد، حاملان قرآن هستند.
برای علاقه‌مندان به حفظ قرآن کریم به ویژه نوجوانان و جوانان چه توصیه‌ای دارید؟
من معتقدم همه افراد علاقه‌مند به ورود به عرصه‌های قرآنی از جمله رشته قرائت و حفظ آیات شریفه قرآن باید توجه داشته باشند که قرآن تنها فقط یک کتاب، کاغذ و نوشته‌ای نیست که به عنوان یک مکتوب به آن نگاه شود، بلکه باید قرآن را همچون موجود زنده و حاضری در نظر بگیریم که نقش هدایت‌گری دارد. قرآن دارای مقام شفاعت در روز قیامت است. ضمن اینکه یکی از دو یادگار گرانبهای پیامبر اکرم(ص) در دنیا و آخرت برای هدایت انسان‌هاست. از قرآن به عنوان ثقل اکبر و در کنار اهل بیت عصمت و طهارت یعنی عترت رسول الله(ص) یاد می‌شود پس توجه به چنین جایگاهی که قرآن دارد بسیار مهم است.
توصیه بعدی من این است که حفظ آیات قرآن بسیار ثواب و فضیلت دارد اما واجب شرعی و حکم مسلم دینی نیست که همه بخواهند به آن عمل کنند. همه علاقه‌مندان به حفظ قرآن ابتدا به ظرفیت‌ها و استعدادهای فکری و ذهنی و توانایی‌های بدنی و روحی خود توجه کن��د، زیرا همگان توانایی و استعداد حفظ قرآن را ندارند. من حتی فرزندان خودم را به حفظ قرآن اجبار نمی‌کنم البته راهنمایی، کمک و تشویق می‌کنم و زمینه را برای این کار آماده می‌کنم که اگر خودشان دوست داشتند و استعداد و توانایی‌اش را داشتند وارد این عرصه شوند، ولی اجبار نمی‌کنم و اختیار با خودشان است.
مورد بعد، این است که نباید به موضوع حفظ قرآن به عنوان یک راه و وسیله برای شرکت در مسابقات قرآنی و کسب مقام و جایزه و عنوان و شهرت نگاه شود. جوانان باید در ابتدا موضوع مسابقات را از ذهنشان پاک کنند و پس از آن این را درک کنند که چقدر می‌توانند در جامعه مؤثر باشند. موضوع بعد، داشتن برنامه اصولی و زیر نظر استادان و کارشناسان مجرب و متبحر است. باید در این کار برنامه‌ریزی و نظم و انضباط داشت. داشتن پشتکار، تلاش، تمرین و ممارست مداوم، همت جدی و علاقه‌مندی به این کار هم بسیار مهم و تأثیرگذار است. داشتن برنامه‌ای منظم، مدون و روزانه برای حفظ آیات زیر نظر استادان مجرب، بسیار مهم است.
سخنی هم با مسئولان مرتبط با فعالیت‌های قرآنی در سازمان‌ها و دستگاه‌های مرتبط دارم. رهبر معظم انقلاب اسلامی از قاریان و حافظان قرآن کریم به عنوان قهرمانان قرآنی کشور یاد می‌کنند. به نظر من باید شأن و جایگاه اجتماعی قاریان و حافظان قرآن در محافل و مجالس و در سطح جامعه اسلامی و در بین عموم مردم بیش از پیش بیان شود. این کار موجب الگوسازی برای نوجوانان و جوانان و همچنین تشویق و ترغیب آنان برای ورود به این عرصه یعنی فعالیت‌های قرآنی و از جمله قرائت و حفظ قرآن می‌شود.
نظر شما